Wat gebeurt er fysiek als iemand sterft?
Wat gebeurt er met een lichaam voor en tijdens het sterven?
In deze blog/podcast ontdek je wat er met een lichaam gebeurt in de laatste levensfase. Je bent namelijk beter voorbereidt als je weet wat je te wachten staat op het moment dat iemand zijn laatste adem uitblaast.
👉🏻Je luistert de podcast ook via apple en Spotify. Reageren op Stervensgoed podcast? Graag! Dat kan onder dit blog!
👉🏻Meer weten over sterven en dood? Met vertrouwen ondersteunen in de stervensfase? Volg deze gratis video training
Wat gebeurt er fysiek als iemand sterft?
Hoe kan je met meer vertrouwen ondersteuning bieden in de laatste levensfase? Misschien ben jij een vrijwilliger, een professional, een mantelzorger of misschien iemand die zorgt voor een dierbare. Als je op dit moment in een situatie zit die uitdagend voor je is, hoop ik dat dit artikel jou een hart onder de riem steekt. 🧡
Je kunt je beter voorbereiden als je weet wat er gaat gebeuren op het moment dat iemand zijn laatste adem uitblaast. Er zit zoveel mystiek, taboe en geheimzinnigheid rondom de dood. Dit vergroot de angst bij zowel de stervende als bij mensen die er betrokken bij zijn.
Fysieke tekenen bij overlijden door ziekte of ouderdom
De grotere vraag: wat gebeurt er als je doodgaat, kunnen we op verschillende manieren aanvliegen. Je kunt dat spiritueel bekijken, maar ook energetisch of filosofisch.
In dit artikel wil ik het echter heel specifiek over het lichaam hebben. Wat krijg je te zien? Ik leg het je hier uit vanuit het perspectief dat iemand overlijdt door een ziekte of door ouderdom. Dat is dus anders dan een acuut overlijden, zoals een hartaanval, een verkeersongeval of euthanasie. Dat zijn andere lichamelijke processen. Zeker als een lichaam steeds verder verzwakt en steeds verder achteruit gaat, zijn er een aantal fases in het stervensproces te zien. Het gaat hier dan ook echt over dat laatste stukje.
Tijdens het stervensproces nemen de lichaamsfuncties af
Bij het overlijden door ouderdom zijn er een aantal vaste fases. Fysiek gezien gaan de organen steeds minder werken. De spijsvertering gaat slechter werken, waardoor het hongergevoel langzaam verdwijnt. Maar ook de doorbloeding zal steeds slechter worden. Mensen krijgen het vaak koud of warm doordat de temperatuurregeling ‘stuk’ gaat. Het functioneren neemt steeds meer af en soms hebben mensen ijskoude voeten, ijskoude handen of een gloeiend heet voorhoofd. Dat zijn allemaal tekenen dat het lichaam steeds verder afsluit. Alleen de meest essentiële organen blijven het langst doorwerken. Zoals het hart en de longen; de basis die een lichaam in leven houden.
Symptoom bij sterven: verkleuringen in de huid
Wat je tevens ziet, is verkleuring van de huid. Mensen kunnen lijkbleek worden doordat het bloed uit die huid wegtrekt. Dat kan op verschillende plekken van het lichaam, maar je ziet het vooral in het gezicht. Wat je ook aan de huid kunt zien, zijn donkere en blauwe verkleuringen. Deze verschijnen vaak als eerste op de bovenbenen. Dit is een duidelijk teken dat de bloedsomloop steeds slechter wordt. De donkere kringen kun je ook zien in de vingertoppen, op de voeten en zeker als het lichaam lang lang stil ligt. Dat zie je nog meer als mensen zijn overleden. Door de zwaartekracht zakt het bloed naar het laagste punt en geeft verkleuringen van de huid. Bij een langdurig stervensproces kun je dat al van tevoren zien.
De hartfunctie vermindert tijdens sterven
Als de wat minder vitale organen steeds slechter werken en het stervensproces vordert, zijn uiteindelijk de vitale organen aan de beurt. Dat betekent bijvoorbeeld de ademhaling, het hart en uiteraard bepaalde hersenfuncties. Hierbij kun je denken aan bewustzijn, een stukje zicht en nog wat later de basale hersenfuncties die steeds minder worden. Als je dan aan de pols, de hartslag voelt, dan kun je merken dat dat verandert. Soms is dat heel snel, maar op een gegeven moment zul je een bepaalde onregelmatigheid opmerken. De slagkracht van het hart zal steeds verder achteruit gaan.
De ademhaling verandert in de stervensfase
Wat ook verandert en goed waarneembaar is, is de ademhaling van een stervende. Het kan heel snel, maar ook oppervlakkig zijn. Maar ook onregelmatig en diep. In de laatste fase kun je reutelende ademhalingsgeluiden ervaren. Dit is geen aangenaam geluid, maar het komt door slijm wat vastzit in de keelholte.
Naarmate het sterven in de buurt komt, wordt de ademhaling steeds zwakker. Doordat de kracht eruit is, zie je mensen wel hun mond openen, maar lukt het niet meer goed om de lucht naar binnen te zuigen. Daar zitten dan ook wel ademstops tussen, en dus heel veel onregelmatigheid. Deze fase kan wel een aantal minuten duren en dan weet je dat dat de laatste ademhalingsteugen zijn.
Dit is een video uit de 'oude doos', maar daarom niet minder waardevol
Het lichaam als een leeg omhulsel
Vervolgens stopt het hart ook met kloppen. Meestal gaat dat een beetje gelijktijdig. Voor mij betekent het als iemand stervende is, dat de ziel uit het lichaam gaat. Als je naar het lichaam kijkt, zie je dat er zoveel meer gebeurt dan alleen een ademhaling die stopt.
Het lichaam is een leeg omhulsel en het voelt anders nu het leven eruit is. Dat is wellicht ook dat mystieke; dat lichaam wat niet meer ademt en achterblijft.
Stijf worden van een lichaam na overlijden
Na het overlijden treedt er in de eerste uren lijkstijfheid op. Hoe snel dit gaat is afhankelijk van:
- Temperatuur
- Conditie
- Leeftijd
- Omgevingstemperatuur
- Medicatie
- Stervensproces
Het lichaam verkleurt nog meer. Het wordt lijkbleek en de komende uren steeds stijver. Daarna verslapt het lichaam weer en start de ontbinding van een lichaam.
Begeleiding bij sterven
Vind je deze onderwerpen super interessant? Vind je het waardevol om andere mensen hiermee te ondersteunen? In het stervensgoed traject leer je alles wat je moet weten om mensen te ondersteunen in de laatste levensfase.
IN de gratis masterclass liefdevolle en praktische stervensbegeleiding vertel ik je er alles over én deel ik je 6 super belangrijke inzichten als we mensen helpen in de laatste levensfase. Aanmelden kan hier.
