Hoe wil jij deze planeet verlaten?
Heb jij er weleens over nagedacht hoe je dood wilt gaan? Een confronterende vraag, niet bedoeld om je te kwetsen. Maar wel bedoeld om je met de neus op de feiten te drukken. Want ook in jouw leven komt er een tijd dat je gaat. Dat je afscheid neemt van dit leven.
Het is niet makkelijk om het bespreekbaar te maken. In de praktijk kom ik regelmatig struisvogelpolitiek tegen. Het is moeilijk om het gesprek te beginnen, een taboe zelfs, en dus stellen we het gesprek uit.
Zijn we gezond, dan denken we er niet aan. Worden we ernstig ziek, dan neemt de lading van het gesprek toe, vanwege de actuele emoties en gevoelens die meespelen.
De dood komt dichterbij als onze gezondheid afneemt. Hoe dichter bij de dood, hoe levendiger de dood wordt.
Het is ook een moeilijk onderwerp om over te beginnen. Wanneer start je over het onderwerp? Tussen de soep en de aardappels door, of ga je er echt voor zitten?
(Wil je er met een deskundig iemand over sparren? Met een ‘Bakkie Troost Gesprek met Diana’ (eenmalig online consult) kun je al je vragen stellen en je overpeinzingen delen. Klik hier als je naaste bent, klik hier als je stervende bent)
Ik stelde de vraag
Ik stelde de vraag aan cliënt Jan: “Hoe wil jij gaan?” Hij keek me met grote ogen aan en hij balde zijn vuisten. Enkele seconden was het stil. Toen zuchtte hij luid. Er verscheen een flauwe glimlach op zijn gezicht. “Ik ben blij dat je erover begint”, zei hij.
Er volgde een mooi gesprek over zijn wensen in de laatste levensfase. De eerste stap was gezet.
Later, toen zijn gezondheid achteruitging, zijn de wensen van Jan ingewilligd. Het gaf de nabestaanden vertrouwen, omdat ze met zekerheid wisten: dit is precies zoals pa het gewild heeft.
Een afscheid dat aan wensen voldoet is een mooi afscheid.
Ik durf niet zo goed over de dood te beginnen
Het beginnen van een gesprek is lastig, alsof je een drempel over moet. Hoe ga je beginnen? Welke vraag stel je?
Er kunnen allerlei gedachtes spelen in je eigen hoofd. Wat als ik iemand kwets? Wat als iemand boos wordt? Wat als iemand begint te huilen? Wat moet ik doen?
Stel jezelf de vraag: wat als ik het niet doe? Krijg ik spijt als ik deze vraag nu niet stel?
Tenslotte kun je jezelf afvragen: wat is belangrijk?
Soms zijn we zo met onze eigen gedachten bezig dat we het belang van onze dierbare uit het oog verliezen.
Het gesprek hoeft ook niet perfect te zijn. Maak het niet zwaarder dan dat het is. Geef jezelf en de ander toestemming om onhandige dingen te zeggen. Dit geeft vaak juist luchtigheid in het gesprek. Het is de intentie die telt, niet je letterlijke woorden.
Mijn naam is Diana Stassen MSc. (wijkverpleegkundige, hypnotherapeut) en ik wil je helpen de laatste levensfase zo mooi mogelijk te laten verlopen. Hier neem je persoonlijk contact op.