Hoe lang duurt het stervensproces?

Wanneer je waakt bij een dierbare, lijkt de tijd soms stil te staan. Je vraagt je misschien (stiekem) af: hoe lang duurt dit nog?

Die vraag is begrijpelijk, want het waken is intens, zowel emotioneel als fysiek. Maar het stervensproces zelf is niet eenduidig; het is een individueel en uniek proces.

Je beluistert hier de uitgebreide stervensgoed podcast, met inzichten over hoe lang het stervensproces duurt

👉🏻Je beluistert de podcast Stervensgoed ook via apple en Spotify

Heeft deze aflevering je geraakt? Deel 'm dan met iemand die dat nu nodig heeft, of met iemand die voor een ander zorgt. Een review op Google, iTunes of  Spotify helpt ook anderen om deze inzichten te vinden en zich gesteund te voelen. Samen kunnen we echt wat betekenen. Dank je wel!

Een proces, geen moment

Sterven is geen exacte wetenschap. Het is een proces dat zich in verschillende fasen voltrekt. Het moment van overlijden – de laatste adem – is een concreet punt in de tijd, maar de weg ernaartoe kan lang en grillig zijn.

Sommige mensen gaan geleidelijk achteruit, terwijl anderen schijnbaar opknappen om vervolgens weer te verslechteren. Dit zien we vaak bij ziekten zoals hartfalen of COPD, waarbij de gezondheid in pieken en dalen afneemt. Bij andere aandoeningen, zoals kanker, verloopt de achteruitgang doorgaans geleidelijker.

De impact op naasten aan het sterfbed

Voor naasten kan deze onzekerheid zwaar wegen. Het waken kan dagen duren, soms zelfs weken, en het constante alert zijn vraagt veel energie. Daarom is het belangrijk om ondersteuning in te schakelen. Je hoeft dit niet alleen te doen. Vrijwilligers, zorgverleners en Stervensgoed levenseinde doula's kunnen helpen om de zorg en aanwezigheid te verdelen.

Sterven is meer dan een lichamelijk proces

Naast de fysieke aftakeling speelt er op spiritueel niveau ook veel. Het lichaam en de ziel scheiden zich. Dat loslaten kost tijd en vraagt ruimte. Niet alleen voor de stervende, maar ook voor de omgeving. Dit is een periode waarin herinneringen, emoties en relaties worden verwerkt.

Soms lijkt het alsof een stervende wacht op iets of iemand voordat hij of zij kan loslaten. Een laatste bezoek, een uiting van liefde, of simpelweg de geruststelling dat alles goed komt. Het is een proces dat niet gehaast kan worden.

Hoe kun je hiermee omgaan?

- Accepteer dat het proces zijn eigen tempo heeft. Het is moeilijk, maar je kunt er geen controle over uitoefenen.

- Zorg goed voor jezelf. Waken is intens; neem pauzes en schakel hulp in.

- Wees aanwezig, zonder te willen ingrijpen. Stilte, een hand vasthouden of gewoon er zijn is vaak al genoeg.

- Blijf alert op symptomen die extra zorg vragen. Veranderende ademhaling, pijn of onrust kunnen medische ondersteuning nodig hebben.

Je hoeft het niet alleen te doen

De laatste levensfase kan zwaar zijn, maar er is veel ondersteuning beschikbaar. Er zijn gespecialiseerde vrijwilligers, stervensbegeleiders en zorgprofessionals die kunnen helpen om deze periode zo comfortabel mogelijk te maken.

Wil je meer weten over hoe je iemand kunt ondersteunen in deze fase? Download dan de gratis checklist met 100 aandachtspunten.