5 misverstanden over morfinegebruik in de laatste levensfase
5 Misverstanden over morfine gebruik in de laatste levensfase
31 maart 2022 
7 min. leestijd

5 Misverstanden over morfine gebruik in de laatste levensfase

5 misverstanden over morfine gebruik in de laatste levensfase, stervensproces oftewel palliatieve en terminale fase.

Mythes over morfine zijn er genoeg; de 5 meest voorkomende zet ik voor je op een rij in deze podcast #52 Stervensgoed.

Morfine is een zeer vaak gebruikt medicijn in de laatste levensfase. In deze podcast ontrafel ik een aantal misvattingen over deze opiaat en bespreek het morfine taboe tijdens het stervensproces.


👉🏻Je luistert de podcast ook via apple en Spotify. Reageren op Stervensgoed podcast? Graag! Dat kan onder dit blog!

👉🏻Met vertrouwen ondersteunen in de stervensfase? Volg deze gratis video training


5 misverstanden over morfinegebruik in de laatste levensfase

Morfine wordt door veel mensen vaak gekoppeld aan de laatste levensfase. Er is echter geen ander medicijn dan morfine waar zoveel vragen, misverstanden en mythes over zijn. In dit artikel leg ik uit welke vijf misverstanden ik het meeste tegenkom in de praktijk. Hierbij wil ik zeggen dat ik geen arts ben en ook geen medicijnen voorschrijf. Wel heb ik een achtergrond als verpleegkundige en veel gewerkt met morfine in de laatste levensfase. Én je leest hier hoe mijn kijk op medicijnen is verandert. Je leest hier geen persoonlijke adviezen, maar zie het als een uitnodiging om over na te gaan denken. Hieronder de vijf misverstanden:

Dit misverstand wil ik meteen uit de wereld helpen. Morfine is geen slaapmiddel, maar een pijnstiller. Een veel voorkomende bijwerking is dat het helpt bij benauwdheid. Vaak zie je in de laatste levensfase door krachtverlies van de ademhalingsspieren een korte en snelle ademhaling. Dit kan voor benauwdheid zorgen. Morfine lost niet de benauwdheid op, maar wel het gevoel van benauwd zijn.

 Het medicijn is dus geen slaapmiddel. Het is wel mogelijk dat men er suf, duf of slaperig van wordt. Om je dierbare die stervende is beter te laten slapen, is dus geen morfine nodig maar een slaapmiddel.


Vaak zie je in de laatste levensfase dat iemand een klein kastje bij zich heeft met een naaldje in de buik of arm. Op deze manier kan er continu morfine worden toegediend. Naast infuus, zijn injecties een manier om morfine toe te dienen, er zijn echter ook andere mogelijkheden. Zo is het in de vorm van pleisters, drankjes, tabletten of zetpillen. Daarnaast is het goed om te weten dat morfine ook voorkomt onder andere namen. Laat je hier vooral goed over voorlichten.

Bij een sterfgeval lijkt vrij vaak dat morfine en sterven hand in hand gaan. Weet dat sterven een natuurlijk proces is. We hebben geen medische zorg nodig om te kunnen sterven! 😉

 In onze Westerse cultuur wordt echter heel vaak morfine gebruikt in de laatste levensfase. Mensen hebben niet altijd pijn in die laatste fase! Ze hoeven dus niet altijd verdoofd te worden.

Er zijn steeds meer mensen die minder of geen medicatie willen als zij gaan sterven. Niet omdat ze pijn willen lijden, maar omdat ze bewust willen zijn van het overgaan. Juist deze laatste fase is ook een fase van verwerking; jezelf en anderen vergeven. Dit bewustwordingsproces gaat natuurlijk lastiger als je helemaal high bent van de medicijnen. Persoonlijk vind ik dit een prachtige gedachte!

Ruim 60 procent van de pijn wordt veroorzaakt door je emoties, je gevoelens en alles wat daarbij komt kijken. Dat doet dus puur je hoofd, je mindset. Zo werkt dat met pijn overal in je lichaam. Bij kwetsbaarheid of eenzaamheid ervaar je ook meer pijn.

Dat is  een component van pijn waarbij morfine niet kan ondersteunen.

Verlies en rouw doet altijd pijn. 😢

 In de laatste levensfase nemen mensen afscheid van het leven en alles wat aan het leven vasthangt. Ze nemen niet afscheid van één persoon, maar van álle personen. Én ook van werk, van hobby’s, van dagelijkse bezigheden, van alles wat het leven ze gaf. Dat doet pijn!

Deze pijnklachten zijn natuurlijk niet met medicatie op te lossen. Dit soort pijn; emotionele pijn, spirituele pijn, kun je niet verdoven met morfine. Deze pijn komt bijna altijd in meer of mindere mate voor in de laatste levensfase.


Vaak wordt gedacht: ‘Het is nu toch eindig? Of We hoeven toch niet bang te zijn voor verslavingen? Het kan geen kwaad. Beter te veel dan te weinig.’

Morfine is een medicijn wat moeilijk te doseren is. Bovendien heeft dit medicijn bijwerkingen. Er kan verwardheid optreden, wat kan eindigen in een delier. Hierdoor kan een stervende enge nachtmerries of waanideeën ervaren. Dit kan zeer beangstigend zijn, en is naar en eng voor mensen die dat aanschouwen.

Daarnaast is obstipatie ook een vervelende bijwerking. Dus denk niet te gemakkelijk om 'zomaar heel veel' morfine te geven, met het idee dat iemand dan niets meer voelt. Het is een kunst om deze medicatie juist te doseren.

Hopelijk heb je door het lezen van dit artikel een stukje inspiratie kunnen krijgen over het gebruik van morfine. Zijn er vragen ontstaan, vraag dan altijd na bij de behandelende artsen of bij de verpleegkundige die bij deze stervende is betrokken.

Ondersteunen in de laatste levensfase is prachtig om te doen 🙏🏻. Je kunt mensen (stervenden en diens dierbaren) zoveel geven!

Wil jij je ook  verdiepen in stervensbegeleiding om anderen beter te ondersteunen?  Of omdat je meer rust en vertrouwen wilt brengen?

De gratis videotraining 👉🏻 '7 onmisbare inzichten als je wilt ondersteunen in de laatste levensfase' 👈🏻 staat voor je klaar! Deze videotraining kun je gratis volgen. Je vindt hier waardevolle inzichten, waardoor je in de laatste levensfase, op een mooie en liefdevolle manier ondersteunt. Ik hoop dat je beseft, hoe belangrijk dit 'werk' is.


Over de schrijver
Diana Stassen is eigenaresse van Ster in Zorg; de inspiratieplek voor stervensbegeleiding.Ze begeleidt familieleden, vrijwilligers, (aankomend) stervensbegeleiders om het stervensproces te ondersteunen op een praktische, eigenwijze, lichte en liefdevolle manier.Ze heeft een achtergrond als (palliatief & wijk) verpleegkundige, gezondheidswetenschapper, NLP-trainer en hypnotherapeut.
A.J Bos
Door

A.J Bos

op 04 Apr 2022

Beste Diana Stassen Mijn schoonmoeder ligt op sterven ik dacht dus ook morfine eerst ging de huisarts akkoord en toen belde zij weer op dat het niet dus een hoop verwarring ben nu beetje wijzer geworden daar voor mijn dank geen dokter taal . Maar mijn schoonmoeder heeft kanker door haar hele lichaam is er dan niet een niet slaapmiddel om het eerder te beeidigen het is een beet je cru zoals ik het omschrijf het is nog alleen maar vel botten . Het is niet om aan te zien haar kinderen raken ook zwaar overspannen er moet toch wel wat zijn want zo een einde gun je niemand . Met vriendelijke groet A.J Bos

Diana Stassen
Door

Diana Stassen

op 07 Apr 2022

Ik voel met je mee, het is confronterend om de gezondheid zo te zien verslechteren. Vraag de huisarts naar de mogelijkheden die kunnen helpen in deze situatie zodat er comfort gegeven kan worden. Ik wens je sterke en al goeds ook voor je familie.Liefs Diana

Reactie plaatsen