Waar overlijden mensen?
In dit artikel deel ik je een aantal inzichten over plekken waar mensen het laatste stukje leven doorbrengen.
Er zijn verschillende mogelijkheden waar je heen kunt om de laatste dagen/ maanden van het leven door te brengen. Een belangrijk aantal deel ik in dit blog/ podcast Stervensgoed. Een goede voorbereiding welke mogelijkheden er zijn, helpt (later) een passende keuze te maken.
Toch laten veel mensen dit keuze moment aan zich voorbij gaan. In deze podcast Stervensgoed de mogelijkheden om de stervensfase door te brengen en de voor en nadelen hiervan.
👉🏻Je luistert de podcast ook via apple en Spotify . Reageren op Stervensgoed podcast? Graag! Dat kan onder dit blog!
👉🏻Meer weten over ondersteunen in de laatste levensfase? Met meer vertrouwen begeleiden in de stervensfase? Volg deze gratis video training
Waar overlijden mensen?
Om te ondersteunen in de laatste levensfase reik ik jou graag handvatten en tools aan. Dit doe ik onder andere door middel van het stervensgoed doula traject. Het is een prachtig traject dat jou verdieping geeft hoe je ondersteunt in de laatste levensfase op een niet-medische manier. Ik vind het superleuk om hier te vermelden dat ik daar niet meer de enige trainster ben.
We hebben enorme toffe gastdocenten gestrikt voor de Stervensgoeddoula training die verdieping geven met hun ervaring en kennis over de laatste levensfase en daarna. Je leest hier alles over op deze pagina.
In dit artikel ga ik het hebben over de plek van overlijden. Hierbij wil ik ideeën, inzichten en persoonlijke ervaringen delen.
Hoe is dit in theorie, geregeld maar vooral hoe werkt het in de praktijk om een plek te kiezen waar de laatste levensfase wordt doorgebracht?
Het allerbelangrijkste om te vermelden, is dat er een keuzemogelijkheid is als het levenseinde nadert.
In de praktijk zie ik vaak dat mensen zich overvallen voelen door de emoties die er op dat moment spelen omdat ze slecht nieuws hebben ontvangen en niet zo goed een blik durven te werpen op de toekomst.
Ik denk dat het juist enorm belangrijk en waardevol is om daar over na te denken.
- Waar zou je in die laatste levensfase willen zijn?
- Wat zijn dan de mogelijkheden?
Hierbij is het goed om te weten dat de meeste mensen niet heel plotseling overlijden. De grootste groep mensen overlijdt na een kort of lang ziekbed.
Toen ze bewust werd dat ze niet meer beter werd, verlegde ze haar focus naar het beste te maken van de situatie waarin ze zich bevond. Ze was jong, nog geen veertig, en ze bereidde zich voor op het laatste stukje leven.
Ze was altijd al dol geweest op mooi design kleren. Toen haar gezondheid verzwakte en ze ondersteunt werd met de verzorging, was kleren uitzoeken altijd een momentje. Met zorg koos ze haar kleren voor die dag uit. Ook al was ze te ziek om uit bed te komen, ze weigerde het om een pyjama te dragen. "Dat is voor zieke mensen', zei ze sarcastisch. Ze stiftte haar lippen felrood en ik denk dat ze in haar gezondere jaren heel wat mannen het hoofd op hol heeft gebracht. Ze koos heel bewust om thuis te sterven. Het was haar plek, waar ze zich veilig en vertrouwd voelde. Omringt met haar spulletjes, eigen bed en dierbare familieleden ging ze afscheid nemen op een manier die bij haar paste.
Sterven in eigen huis
Je kunt op verschillende plekken overlijden. De meeste mensen in Nederland willen het liefste thuis overlijden. Ik heb zelf een achtergrond als palliatief wijkverpleegkundige en ik mag zeggen dat ik het de mooiste plek vind om te overlijden.
Echter is het niet voor iedereen geschikt.
Het mooiste aan thuis overlijden vind ik: zoals het klokje thuis tikt, zo tikt het nergens. Je bent in je eigen omgeving waar je je thuis voelt.
Waar jij precies kunt aangeven wat je wilt. Je bent niet gebonden aan de regels van (zorg) instellingen.
- Wil je veel bezoek of juist weinig?
- Wat ben je gewend?
- Wat wil je eten?
- Hoe laat wil je opstaan?
Tegenwoordig kan thuis gelukkig ook veel . Met behulp van vrijwilligers, thuiszorg en zelfs met 24-uurs zorg. Een voorbeeld is infuus en medicijnen toedienen; het is allemaal thuis mogelijk. Maar ook hulpmiddelen kunnen geregeld worden. Hierbij kun je denken aan een hoog-laagbed of een po-stoel. Het is wel belangrijk dat er voldoende mantelzorg aanwezig is als iemand thuis wil sterven.
24-uurs zorg wordt meestal pas ingezet als het sterven nabij is en naar verwachting nog een aantal dagen tot hooguit twee weken zal duren. Dit omdat het meestal de duur is die een zorgverzekering vergoed voor de 24 uurs zorg. Het is dus belangrijk dat er tussentijds voldoende andere zorg is.
In het ziekenhuis sterven
Naast thuis overlijden zijn er ook veel overlijdens in een ziekenhuis. Ik denk vooral door (acute) opnames bij onverwachte complicaties. Voor mij is een ziekenhuis de laatste voorkeursplek om te overlijden. Een ziekenhuis is echt gemaakt om mensen beter te maken en mensen te ondersteunen met hun gezondheid. Vaak is het ook een hectische plek waar veel gebeurd en dus niet de meest rustgevende plek om te sterven. Sterker nog; op het moment dat iemand stervende is, is dat geen indicatie om mensen op te nemen in een ziekenhuis.
Overlijden in een verpleeghuis
Ook in een verpleeghuis overlijden heel wat mensen. Op het moment dat iemand in een verpleeghuis terecht komt, is dat vaak ook het eindstation van het leven. Je komt in een verpleeghuis als de gezondheidstoestand verslechterd en gedurende de tijd steeds verder achteruit gaat. Uitzonderingen hierop zijn bijvoorbeeld revalidatieafdelingen.
Een verpleeghuis is gericht op palliatieve zorg omdat er mensen wonen in de laatste fase van hun leven. Hier komen mensen terecht als hun gezondheid stapje voor stapje, of soms zelfs heel snel, achteruit gaat. Meestal is er geen zicht op verbetering van de situatie en is ondersteuning thuis niet meer voldoende. Op dat moment is er echt intensievere zorg nodig. In de meeste verpleeghuizen wonen voornamelijk ouderen mensen.
Hospice als plek om te sterven
Wat ik verder nog wil benoemen is het hospice. Dit is een plek die speciaal gericht is om de laatste weken van het leven door te brengen. Veel mensen denken dat de sfeer daar heel naar en verdrietig is. Daar komen immers alleen maar mensen die gaan sterven binnen enkele dagen/weken/maanden.
Zelf heb ik nog nooit in een hospice gewerkt, maar ik weet uit ervaring dat mijn cliënten die graag naar een hospice wilden dat een hele verademing vonden. Er is zoveel rust en er zijn vaak veel vrijwilligers die ondersteunen.
Het zijn mooie plekken waar veel expertise is op medisch gebied, maar ook op mentaal en spiritueel gebied.
Bovendien geeft het enorm veel rust omdat er 24 uur iemand aanwezig is. Dat kan voor een praatje zijn, maar ook om echt hulp te bieden. Het idee dat het een nare, donkere en enge plek is, mag je echt vergeten. Het is juist een enorm lichte, vriendelijke en open plek. Ook een plek waar veel gelachen wordt, waar plezier is en waar het leven wordt gevierd. Waar je dankbaar bent dat je in elkaars leven mocht zijn en waar je vreugdevolle en mooie herinneringen kunt ophalen.
Welke plek kies jij om te sterven?
Misschien vind je het fijn om zelf eens te bedenken wat voor jou de meest ideale plek zou zijn om te sterven. Wat past op dit moment bij je? Het maakt daarbij niet uit hoe gezond je op dit moment bent. Maar denk ook eens na voor je dierbaren. Wat zou je ze gunnen? Neem bewust eens mee wat de opties zijn en wat je fijn zou vinden. Ik hoop dat je genoeg hebt gelezen om na te denken welke mogelijkheden er zijn waar mensen kunnen overlijden. Wil jij je verder verdiepen rondom stervensbegeleiding en het ondersteunen van mensen in die laatste levensfase? Neem dan gerust contact met mij op via info@sterinzorg.nl of volg een gratis training of masterclass stervensbegeleiding.