Intens verdriet

Verdriet is intens. Verdriet is om te doorvoelen en om weer los te laten. Niet om mee te slepen en eindeloos (onbewust) mee te zeulen.
In onze essentie zijn we Licht en het leven nodigt je uit om steeds weer terug naar liefde te keren en donker los te laten.

In podcast #46 Stervensgoed deel ik tools hoe je omgaat met intens verdriet. 

Beluister de podcast hier:


In deze podcast ontdek je

  • Een hart onder de riem als je verdriet kent
  • Hoe je verdriet loslaat
  • Hoe je ondersteunt bij intens verdriet

Training rouw en verliesverwerking

  • Wil je weten hoe je mensen van donker (verdriet) naar licht (liefde) helpt?
  • Ben je klaar om te ontdekken hoe je zware emoties los laat?
  • Wil je tools om je te beschermen tegen de zuigende kracht van verdriet?

25 feb 2022 start de training troost bieden; rouw en verliesverwerking. In deze mooie  training ontdek je hoe verlies 'werkt', hoe je anderen ondersteunt in een zware tijd en hoe je goed voor jezelf zorgt (en niet wordt meegesleurd met het verdriet van de ander). Meer info en aanmelden kan hier.





Intens verdriet Audio transcript Podcast Stervensgoed 46 

Hallo, leuk dat je luistert. Leuk als je veel luistert naar de podcast. Leuk als je er de eerste keer bij bent. Mijn naam is Diana Stassen en ik ondersteun je als je helpt in de laatste levensfase en dat met meer vertrouwen wilt doen. Ik geef je tips, tools, handvaten, inzichten hoe je met meer vertrouwen kunt ondersteunen in de laatste levensfase; bij het stervensproces. Bij rouw en verliesverwerking.
Ik vind praktische handvaten belangrijk, want op het moment als je aan het sterfbed staat wil je ook echt weten wat je kunt doen als iemand angstig is, als iemand bang is, als iemand aan het lijden is. Tegelijkertijd kan het spirituele stuk niet ontbreken als je mensen aan de stervensbed aan het begeleiden bent. Ik wil je helpen te onderzoeken, hoe dit voor jou werkt.
Hoe kijk jij hierna? Niet omdat mijn mening de juiste is, maar omdat ik graag met jou wil onderzoeken wat past voor jou, vanuit spiritualiteit en als we het hebben over verdriet.

Verdriet is ongrijpbaar

Verdriet is niet iets wat je kunt vastpakken, iets wat grijpbaar is.
Verdriet heeft op verschillende levels allerlei betekenissen; zowel op spiritueel niveau, op lichamelijk niveau, zowel op de manier waarop je over verdriet denkt. Daar gaat deze podcast Stervensgoed over. 

  • Wat kun je doen? 
  • Hoe ga je met intens verdriet? 
  • Wat helpt je bij intens verdriet?

'Goed' verdriet verwerken

Om gelijk met de deur in huis te vallen... Verdriet heeft veel gelijkenissen bij mensen en tegelijkertijd is het altijd je eigen proces, altijd je eigen verwerkingsproces waar je doorheen gaat. Er is geen goed of fout als het gaat over rouw verwerken.Er is geen goed of fout als het gaat over intens verdriet verwerken. Als je op het moment luistert en je zit midden in een fase dat je intens verdrietig bent..... Het maakt niet uit waar je verdrietig over bent, of dat nu gaat omdat je afscheid hebt genomen van iemand die overleden is, of omdat je afscheid gaat nemen omdat iemand ernstig ziek is, of dat gaat om iets wat in het verleden is gebeurd, of dat gaat omdat je iets anders verdrietigs, iets naars, afscheid hebt moeten nemen.

Want we denken vaak aan leven, dood en sterven als we het over rouw hebben. Het is ook verdrietig als we een relatie beëindigen en verdrietig als we verwachtingen; iets wat wij heel graag willen en belangrijk vinden, niet gaat zoals we willen dat het dat het gaat, of dat we ergens enorm onze best voor doen, en dat lukt niet.

Allemaal verschillende soorten gradaties waar we verdriet over kunnen ervaren. Verdriet is geen meetlat. Het is geen wedstrijd oh, ik ben verdrietiger dan jou en jij bent verdrietiger dan mij.

Iedereen ervaart verdriet op z'n eigen manier en daar is niks goed of fout aan. Dus op het moment als jij -op dit moment- verdriet ervaart: het is oké. 

Het is oké. 

Jij bent oké! 

Het is misschien niet leuk waar je middenin zit, maar het is oké en je bent veilig om te voelen. Want één van de dingen die we met verdriet meestal niet willen is: voelen. De enige weg om daar doorheen te gaan, is om te voelen, niet om je mee te laten slepen met allemaal negatieve overtuigingen die het verdriet alleen maar aanzwengelen, maar die pure emotie, dus niet vanuit het hoofd, maar echt vanuit het gevoel, is waar je verdriet gaat helen, waar je gaat genezen, en dat is een mooie tip die ik hier nu in deze podcast deel.

Verdriet en gedachtes 

Verdriet kan in je hoofd zitten, maar je voelt het met je lichaam, en dat is de weg die vaak heel moeilijk is, want we gebruiken zo vaak ons mooie hoofd, dat ontzettend veel kan. Ik weet niet hoe het voor jou is, maar mijn hoofd bemoeit zich daadwerkelijk overal mee! Mijn hoofd weet veel, denkt het vaak veel beter te weten. Mijn hoofd weet niet zo heel veel, maar denkt dat het vaak veel beter te weten. Maar mijn emoties en gevoelens, dat zit in mijn lichaam, en dat is ook de plek waar het gevoeld mag worden.
Op het moment, als je die pure emotie kunt voelen, is het moment dat die emotie, dat gevoel door je lichaam heen kan en daardoor geheeld kan worden. Ons hoofd vindt daar van alles van. Dit is niet oké, dit is niet veilig. Vaak komen, als we midden in een rouwproces zitten, allerlei gedachten, bepaalde overtuigingen naar boven die vinden dat we niet goed rouwen of dat we ons niet verdrietig mogen voelen. Dat we ons niet zo eenzaam moeten voelen, dat we ons niet zo moeten aanstellen dat we denken: oh, daar gaan we weer, blijf je nu weer in die donkere put zitten? Wat ben je een aansteller! Allemaal dat soort stemmetjes en gedachtes.

Dat is niet het verdriet waar het om gaat. Dat is niet de pure emotie, dat gevoel waar we doorheen moeten, dat is ons hoofd, wat allerlei dingen hiervan vind, dat heel druk erdoorheen kwekkert, maar niet de weg is, om dat verdriet te doorvoelen. Dat hoofd maakt die emotie vaak veel groter, of kan hoofd- van bijzaken niet onderscheiden, dat haalt je uit voelen. Dat is ook een mooie tip die ik je wil meegeven in deze podcast.

Verdriet en je lijf

Het gaat over voelen. Het voelen is de weg van de emotie en dat is lastig. We hebben in het algemeen niet geleerd om te voelen. Denk maar eens even terug aan je jeugd; ik weet niet hoe dat voor jou was als luisteraar. Maar als er dingen gebeurden; je hebt je knie gestoten, je hebt pijn, je hebt verdriet; droog je tranen, sta maar weer op, je bent toch een grote meid, stel je niet zo aan, och, ja, het leven bestaat natuurlijk niet allemaal uit rozengeur en maneschijn, verdriet hoort daar eenmaal bij.

Het is ook niet oké of niet wenselijk als we gaan huilen. Die 'ugly cry' als je verdrietig bent, als je je zwaar ellendig voelt, waar je mascara helemaal is doorgelopen ja, dat doen we toch liever in afzondering en niet in het openbaar!
Waarbij ik hier absoluut geen preek wil houden, dat iedereen maar in het openbaar moet gaan lopen snotteren, maar de veel gemaakte reactie als iemand huilt, is door te zeggen: droog je tranen maar, het komt allemaal wel goed.

Huilen, tranen en verdrietig zijn

Misschien komt het helemaal niet goed, weet ik veel, weet jij veel! De beste reactie wat je daar kon geven is; huil maar! Want die tranen hebben een helende werking. Die tranen hebben op energetisch niveau iets te zeggen; ze geven rust. Die tranen hebben daadwerkelijk vanuit onze emotie, op fysiologisch niveau, wat ons lichaam doet met hormonen en stress verwerking, die tranen hebben een kalmerende werking. 

Dus wat je kunt doen als je verdriet hebt en je moet huilen, dan huil. Een huilbui is ontzettend gezond. Een huilbui is ontzettend goed om vaak opgekropte emoties, opgekropte stress los te laten.
Onbewust gaan we intense emoties vastzetten. Het is ons niet geleerd om echt goed te voelen. Soms kunnen mensen heel goed voelen, maar is het moment niet daar omdat het in de drukte van de dag is of omdat je op je werk bent of omdat je aan het werk bent en voor een ander moet zorgen en even je eigen emoties moet parkeren. En je daarna als het ware die parkeerplek vergeet!

Huilbuien luchten op

Een huilbui is ontzettend goed om die opgekropte emoties, om die stress vrij te laten op energetisch, op spiritueel, op mentaal, op hormooniaal niveau, doordat het je helpt stress, verdriet te verwerken.

Dus als je moet huilen en je denkt, moet ik alweer huilen? Ja, als je weer moet huilen, dan huil! Wees eens eerlijk, als je een goede huilbui heb gehad, dan lucht dat op, dan voel jij je beter, toch?
Ja, maar dat helpt maar voor een korte duur? Dat is oké. Het is van korte duur en dat is op dit moment voldoende!

Je verdriet helen door je lichaam te bewegen

Een andere tip hoe je kunt omgaan met verdriet is door je lichaam te bewegen. We zitten veel stil in deze maatschappij. Het lijkt wel of ik de maatschappij de schuld geef van het verdriet wat vaak vastzit, maar verdriet kan zich inderdaad gaan vastzetten in je lichaam. Dat kan zich gaan vastzetten in bepaalde plekken, in organen, in cellen, op energetisch niveau, als blokkades, Als je veel verdriet meesleept; dat je pijn in je rug hebt, dat je enorm moe bent, dat je slecht slaapt, dat je concentratieproblemen hebt.
Slecht slapen en concentratieproblemen heeft natuurlijk niet altijd iets met je lichaam te maken, maar voornamelijk met je hoofd.
Het zit allemaal in je lijf. Juist door te bewegen, juist door lichaamsdelen te bewegen, help je die emoties als het ware door je lichaam te bewegen.
Emotie komt ook van het woord 'motion'; beweging, en dat is wat een emotie hoort te doen. Een emotie hoort te bewegen, dus je kunt daarbij helpen. Zeker als je intens verdriet hebt, door te bewegen.

Ik weet niet of je nu een plaatje in je hoofd bedenkt van iemand die intens verdrietig is, die huilt, die zie je vaak een schommelende beweging maken, van voren naar achteren, alsof ze zichzelf aan het wiegen zijn. Dat is oké, dat is beweging. Wat mij bijvoorbeeld helpt als ik me verdrietig voel, is om te gaan dansen. Ik zet mijn oortjes in en ik ga muziek opzetten wat past bij deze stemming. Ik ga dansen en niet mooi dansen, zoals we dat deden in een discotheek of in een kroeg. Nee, gewoon echt dansen door te luisteren naar mijn lichaam. Wat mijn lichaam op dit moment nodig heeft. Soms is dat stampvoetend op de grond en soms is dat hoog zwaaiend met mijn armen in de lucht.

Wat heeft je lichaam nodig? Dit zijn de hele simpele tools. Misschien klinkt dat je wel heel gek in de oren, maar het kan zo bevrijdend werken, zo verlossend werken om je lichaam in beweging te zetten. Je lichaam in beweging te zetten op het gevoel, op de emotie die je voelt. Het is niet voor niks dat in veel tradities, in veel sjamanistische gebruiken, in oude culturen, in oude beschavingen dat er heel veel rituelen zijn met dans. Volksdansen, dansen op uitvaarten, dansen rondom rituelen: dansen helpt emoties ter eren, te voelen. Dat kan natuurlijk heel positief zijn, want we dansen ook op een bruiloft, op een verjaardag of gezellig in de kroeg. Maar het kan natuurlijk net zo goed met emoties die we misschien niet zo leuk vinden om te voelen, maar die wel gevoeld mogen worden, want de emoties hebben allemaal een functie.

Verdriet heeft een functie

Ook verdriet heeft een functie, en als je tot de ware kern van verdriet komt, verdriet helpt je om kort bij jezelf te komen. Verdriet helpt je om bewust te worden of om nog bewuster te worden. Verdriet geeft aan wat écht belangrijk voor je is, wat er echt toe doet. Want ga maar na, als je verdrietig bent, wat raakt je dan? Wat mis je dan?
Omdat er iets gebeurt en dat je bang bent om iets te verliezen, om iets wat je aan het hart gaat, om iets waar je ontzettend veel van houdt. Want als er geen liefde is, is er ook geen verdriet. Liefde en verdriet die horen bij elkaar. De andere kant van de medaille.

Schreeuw je verdriet eruit!

 De volgende tip die ik met je wil delen: dat komt ook in de buurt van je lichaam gebruiken: schreeuw, gil als je intens verdriet hebt!
Het mag in beweging komen, want dat is de manier om het te verwerken. Schreeuw, beweeg gil! Misschien, als je net als ik, denkt, het is een beetje gek om 'zomaar' te gaan schreeuwen? Ik heb zelf een hond; dalmatiër, dus ik ga regelmatig het bos in om te lopen en dan denk ik, is iemand in de buurt?

 Kan ik wel schreeuwen?

 Stel dat iemand langskomt?

 Ik voel me toch een beetje awkward! 

Ik weet niet of ik de enige bent die dat soort gedachtes heeft, maar ik voel me niet helemaal op mijn gemak om dan helemaal lekker voluit te schreeuwen. Ik heb daar een oplossing voor gevonden. Ik doe het gewoon in de auto! Ik vind het heerlijk om dan lekker muziek aan te zetten en ik ga gewoon keihard meezingen. Net zoals ik dans, als ik beweeg met mijn lichaam, zoek ik een nummer wat bij mijn stemming past. Soms is dat heel vrolijk! Hoe fijn is dat niet om uit volle borst mee te zingen? Ben ik in een andere stemming? Dan zoek ik een ander liedje. En dan zing ik mee, zo vals als de nacht, maakt niet uit, maar het gaat om het idee dat er beweging komt.

Helende werking van klanken en muziek

Een hele poos terug heb ik een training gevolgd, en dat ging over de helende werking van klanken. Over de helende werking van muziek. In veel tradities wordt je klankkast, je borstkas, gebruikt om emoties los te laten. Als we kijken hoeveel traumatherapie bestaat uit 'goed' ademhalen. Niet alleen traumatherapie, maar ook het omgaan met verlies en verdriet, en lekker in je vel voelen, hoeveel gebaat gaat met een goede ademhaling door te ademen. Het heeft alles te maken met hoe je bijvoorbeeld kunt zingen, kunt gillen of kunt schreeuwen. Zeker als we het hebben over intens verdriet, dan hebben we het over een intense emotie. Dus we mogen daar uiting aan geven. Op het moment als je daar uiting aan gaat geven, is dat tegelijkertijd ook een onbewuste boodschap naar verdriet. Ik hoor je, ik zie je, ik voel je. Dat is met aandacht er bij zijn. Dat is heel eervol, dat is heel respectvol.

Verdriet en ondersteunen als stervensbegeleider

Misschien denk je; dit zijn kanten van mijzelf die ik liever niet voel. Maar als we andere mensen ondersteunen in de laatste levensfase, daar gaat het vaak over dingen die mensen niet leuk vinden van zichzelf, of dat het lichaam in een staat is waarin het zo achteruitgaat dat we denken: ja, nu zijn we afhankelijk van anderen. Dit wil ik niet! Ik geloof dat we als stervensbegeleider -of we dat als professioneel of als vrijwilliger doen-, hoe meer wij onszelf kunnen omarmen, hoe meer wij zelf groeien als stervensbegeleider, als ondersteuner, hoe beter we de ander kunnen helpen.

Iemand die stervende is, die zit natuurlijk op een ander level. Maar ook met emoties en gevoelens die diegene liever niet zou willen voelen, die eng zijn, die spannend zijn, die heel onveilig voelen. Misschien wel met een lichaam waar iemand zich voor schaamt, omdat het lichaam niet meer doet wat het altijd gedaan heeft. Omdat iemand bijvoorbeeld incontinent wordt van ontlasting of van urine, of omdat iemand heel erg misselijk is, en veel moest overgeven en te zwak is om het zelf op te vegen, op te ruimen en daarbij hulp nodig heeft om recht te gaan zitten en misschien wel z'n billen af te vegen. Daar is niks perfects aan. Dat is heel puur en kwetsbaar. Als we dat bij de ander mogen omarmen; als we bij de ander mogen zeggen: "je bent oké, het is oké en het is misschien vreselijk hoe jij je voelt, maar het is oké, ik ben bij en ik ondersteun je en ik loop niet weg". Dat is wat je doet als stervensbegeleider! Als levenseindebegeleider! Als death doula! Dat betekent dat je ook iedere dag mag oefenen, zowel voor jezelf als voor de ander, want ik denk dat daar de uitnodiging ligt om mensen op een dieper level te ondersteunen.

Hoe ga ik zelf om met kanten van mezelf die ik niet zo mooi vind? Hoe kan ik mezelf omarmen met the good, the bad and the ugly? Hoe kan ik uiting geven aan verdriet?

Ik hoop dat je in deze podcast een aantal inzichten en handvatten hebt gekregen. Misschien denk je, jeetje dit is heel gek! Ik nodig je uit om eens uit te proberen wat voor jou werkt! Misschien werken sommige dingen heel goed. Dan zou ik ze zeker weten herhalen. Misschien werken dingen soms wel helemaal niet. Dan zou ik ze gewoon niet meer doen en iets anders proberen!

Vind je deze podcast super waardevol of heb je nog vragen over dit onderwerp? Laat het mij zeker even weten, bijvoorbeeld via Instagram je vindt me daar onder de naam ster in zorg of stuur met een mailtje naar diana@sterinzorg.nl .

Wellicht leuk om te weten: ik start 25 februari met vijf bijeenkomsten die gaan over troost bieden. Een training die gaat over rouw en verliesverwerking, waarin ik je allerlei tips, handvaten en tools ga aanbieden, hoe we mensen kunnen ondersteunen die intens verdrietig zijn, die intens verdriet ervaren, op verschillende niveaus.

Heel praktisch, over overtuigingen, over rouwtaken, maar ook op energetisch en op spiritueel niveau. Hoe kunnen we mensen daarbij ondersteunen en hoe kunnen we onszelf ook verder verdiepen, hoe rouw en verdriet voor ons werkt? Deze training start 25 februari 2022 met vijf bijeenkomsten; supermooie training. Dus als je daar interesse in hebt, stuur me even een berichtje of kijk op de website van sterinzorg.nl

Begin maart is er nog een plekje vrij voor mensen die zich willen verdiepen in stervensbegeleiding, die een innerlijke roep voelen, die zich geroepen voelen: 'Ik moet hier iets mee doen'. Dit is mijn weg. Ik vind dit soort onderwerpen zo interessant. Hoe het leven werkt, de mystiek rondom de dood. Ik wil mensen vanuit bezieling, vanuit mijn hart ondersteunen. Ik kan het niet uitleggen, want de meeste mensen zeggen: ik weet niet waarom, maar ik voel het gewoon. Ik moet er iets mee. Dit onderwerp heb ik niet gekozen, maar dat onderwerp kiest mij! Als je dit voelt; Ik heb een hele mooie training. Die start 3-3-2022 en dat is een hele intense training, een exclusieve training, want daar kunnen slechts vier personen aan deelnemen. Dan gaan we binnen drie maanden echt een supermooi waardevol traject in, die zowel verdiepend is hoe je andere mensen kunt ondersteunen in de laatste levensfase, maar ook verdiepend is in jou als persoon. Mocht je interesse in hebben, stuur me zeker even een berichtje en dan vertel ik je alle ins en outs over deze training. Ik bedank je weer dat je geluisterd hebt en tot de volgende keer. Fijne dag!

Verdiepen in stervensbegeleiding, rust bieden in de laatste levensfase?

In deze gratis masterclass deel ik praktische en spirituele inzichten over stervensbegeleiding. Hier kun jij je aanmelden voor de masterclass.



Tof als je een reactie achterlaat onder dit blog


liefs Diana