Pijn taboe in de laatste levensfase ontrafelt

03 november 2020

Pijn is een van de meest voorkomende klachten in de laatste levensfase. Pijn zorgt ervoor dat de kwaliteit van leven flink omlaaggaat.

Meer pijn betekent een toename van lijden voor de patiënt of cliënt in palliatieve terminale fase. Daarnaast is het voor de naasten moeilijk te aanschouwen als iemand pijn lijdt.

Wat is er te doen aan pijn in de palliatieve fase?

Vaak wordt ten onrechte gedacht dat pijn erbij hoort in de laatste levensfase en daardoor onvoldoende behandeld. Dat is een gemiste kans om te zorgen voor een rustige overgang van mensen die stervende zijn.

Wat is pijn?

Pijn kan vanuit verschillende invalshoeken benaderd worden. Een daarvan is de lichamelijke pijn; de fysieke pijn. De pijn heeft een lichamelijk oorzaak, en deze oorzaak is te verhelpen of de pijn is (gedeeltelijk) te bestrijden. Bijvoorbeeld een kankergezwel kan drukken op gezond weefsel, deze druk geeft pijn. Pijnbestrijding kan plaats vinden met bijvoorbeeld medicatie, chemo, bestraling of operatief.

Daarnaast is er emotionele of existentiële pijn. Pijn of verdriet dat je afscheid moet nemen van je gezondheid, afscheid neemt van dit leven en alles wat daarbij hoort. Geloofsovertuigingen, crises in de identiteit of ‘grote ‘vragen zoals: “Waarom ik?” geven pijn. Deze pijn kan fysiek worden waargenomen, maar heeft geen biologische oorzaak.

Behandelen van pijn op het emotionele vlak vraagt om andere interventies dan de pijn met een lichamelijke oorzaak. Een geestelijk verzorger of een stervensbegeleider kan hierbij ondersteuning bieden.

Daarnaast heeft de omgeving invloed op de pijn, hoe je er mee omgaat en hoe je er over denkt.

Pijn is een complex geheel van lichamelijke sensaties, gedachten en overtuigingen die daarbij ondersteunend of juist averechts werken.

Taboes over pijn en pijnbestrijding in de palliatieve fase

Taboes over pijn en pijnbestrijding (gebruik morfine of opiaten) zijn er nog steeds. Taboes en gezegdes die rond gaan zijn zoal:

“Er is niks meer aan te doen”
“Dat hoort er nu eenmaal bij als je stervende bent”
“Gebruik alleen medicatie als het écht heel erg pijn doet”
“Een pompje lost alle problemen op”
“Je raakt verslaafd aan de morfine”
“Je gaat dood als morfine wordt gestart”

Om deze taboes te ontrafelen ben ik in gesprek gegaan met Paul Oyen (verpleegkundige consulent van het palliatief consultatie team MUMC).

In dit gesprek podcast #12 onthult Paul de misvattingen over pijn en pijnbestrijding in de laatste levensfase.

Paul heeft ooit voor mijn terminaal zieke tante gezorgd. Voordat Paul kwam was het een complete chaos in huis. Allerlei praktische zaken moesten geregeld worden zodat mijn tante thuis kon overlijden. Emotioneel was het een achtbaan om afscheid te nemen van een te jonge stervende vrouw.

Er is niks gebeurt en toch is alles veranderd

Er is niks gebeurt en toch is alles veranderd toen Paul op consultatie kwam bij mijn tante. Hoe dit kan onthul ik je in deze podcast # 12 van Stervensgoed.

As je zorgt voor mensen in de laatste levensfase is dit zeker een podcast die je niet mag missen omdat deze waardevolle informatie bevat om bij te dragen aan kwaliteit van leven en een mooie overgang voor de stervende.

Je luistert de podcast hier via iTunes of via Spotify of gewoon op de website.

Laat je me je grootse inzicht uit deze podcast #12 hieronder weten?