Wat kun je aankijken zonder weg te kijken bij een levenseinde?

Ze lag op bed en ze sliep. Haar ademhaling klonk rustig en diep. De zon scheen op het fleurige dekbedovertrek. Op het nachtkastje naast haar bed stond een glaasje water en drie bloemetjes in een vaasje. Ze waren gisteren geplukt door haar kleindochter.

In de antieke keuken zaten haar twee dochters aan de keukentafel te babbelen met een kopje thee. 

Ze hadden beiden diezelfde ochtend telefoon gehad van hun 85-jarige moeder: “het gaat niet zo lekker. Ik voel me een beetje gek, ik denk dat het weleens mijn laatste dagen kunnen zijn”.

Er zat geen paniek in haar stem, het klonk eerder als een constatering. Het was goed zo, ze had een prachtig leven gehad.  Haar dochters waren enigszins verrast door de kalme boodschap van hun moeder. 

Diezelfde middag zitten ze nu aan de keukentafel van hun ouderlijk huis. De dag daarop overleed ze. Rustig en kalm gleed ze weg uit dit leven.

Wat een prachtig verhaal, hè  ?

Als je vaker ondersteunt hebt tijdens een stervensproces, zul je wellicht de ervaring hebben dat het levenseinde ook heel mooi en sereen kan zijn.

Je zult ook wel de ervaring hebben dat er juist onrust, paniek, chaos en geruzie is.

Ik geloof dat alles alsnog naar buiten komt aan het einde van het leven. Alles wat niet geheeld, opgelost of aangekeken is komt te voorzijn voor het levenseinde. Hoe vaak zie je niet bij oudere mensen met dementie dat vroegere oorlogs of misbruik thema’s opspelen?

As je sterft moet je al het aardse loslaten. Je lichaam, oude pijnen, oude patronen, verdriet, spijt…..
Voordat je iets los laat, komt het boven drijven. Het laat zich zien, horen en voelen. Het wordt zichtbaar.

Kun je pijn van de ander aankijken zonder iets te moeten doen?

Het is een uitdaging om een “moeilijk” sterfbed te accepteren. Ik wil het lijden verzachten.

Ik wil de ander pijn besparen, ik wil verdriet voorkomen.

Helaas komen we in dit leven er niet onderuit om pijnlijke ervaringen op te doen. Dit hoort bij onze groei als mens en als Ziel. Ervaren we niet allemaal pijn, verdriet, moeilijke momenten?

Het hoort bij het leven. Juist als we deze pijn ontkennen dan blijft deze sudderen. Juist door pijn en verdriet te willen onderdrukken, ontstaat meer pijn. Er is (h)erkenning van verdriet en pijn nodig om geheeld te worden.

Kun je aanwezig zijn als iemand pijn heeft?

Kun je aanwezig zijn als iemand verdrietig is zonder het te willen oplossen voor de ander?

Dat is moeilijk, wat het raakt je. Het doet iets met jou. Je wordt aangeraakt aan je eigen emoties, pijn en gevoelens.

Kun je de ander ontmoeten waar hij of zij is? Luk het om geen oordeel te hebben over wat goed en fout is?

Er ZIJN zonder iets te willen veranderen, omdat we vinden dat het ‘niet goed is’. Dat vraagt veel oefening en persoonlijke groei.

Het daagt je uit als mens om echt in de ogen te kijken van het lijden van de ander. Want dan kijk je jezelf ook diep in de ogen aan.

Wat fijn als het leven sereen en schoon ten einde loopt. Het geeft je als levenseinde ondersteuner een voldane taak.

Hoe lastig als een levenseinde in chaos en pijn ten einde loopt. Je voelt je machteloos, want je gunt de ander rust.

Maar het is niet aan jou om de ander te helen, het is aan de persoon zelf. Het enige wat je kunt doen is een stukje meelopen en zonder oordeel aanwezig zijn. Zodat alles er mag zijn, ook de zware emoties. In training stervensbegeleiding Stervensgoed level 1 delen we ervaringen hoe we hier het beste mee om kunnen gaan.

Wil je reageren op dit blog? Graag! Laat je comment achter onder dit blog!

In de gratis Masterclass liefdevolle en praktische stervensbegeleiding onthul ik drie belangrijker peilers voor een mooie ondersteuning bij levenseinde. Je kunt hier je plek reserveren.