Andermans problemen oplossen en (teveel) verantwoordelijkheid nemen

In dit artikel wil ik je inzichten en tools geven over het oplossen van andermans problemen. Waarschijnlijk dacht je bij het lezen van de titel: o nee, dat is iets wat je niet zou moeten doen. 

Maar het is allemaal niet zo simpel. 🤔 Want als iemand afhankelijk van je is, het overzicht verliest en jij veel om diegene geeft, wil je niet dat hij of zij in de problemen komt, toch?

Burn-out en vermoeidheidsklachten bij mantelzorgers en zorgverleners

Omdat ze bijvoorbeeld pijn lijden of de gezondheid nog verder achteruit gaat. En dat maakt dat je meer verantwoordelijkheid op je schouders neemt wat eigenlijk niet van jou is. Vermoeidheidsklachten en burn-out verschijnselen zie je vaak bij zorgverleners, maar nog vaker bij mantelzorgers.  Ik zal een praktisch voorbeeld vanuit mijn privésituatie geven.

Je luistert hier de podcast Stervensgoed #65 Andermans problemen oplossen en (teveel) verantwoordelijkheid nemen.

👉🏻Je luistert de podcast ook via  apple  en  Spotify . Reageren op Stervensgoed podcast? Graag! Dat kan onder dit blog!

👉🏻Meer weten over ondersteunen in de laatste levensfase? Met meer vertrouwen begeleiden in de stervensfase? Volg deze  gratis  video training

Verantwoordelijkheid laten bij de zieke

Ik werk als verpleegkundige bij een man van begin 70 jaar. Hij heeft een enorme beenwond welke chronisch is. Een beenwond bij iemand met vaatlijden, een hoog cholesterol en allerlei gezondheidsproblemen kan soms wel maanden duren. Soms jaren voordat de wond geneest, áls de wond geneest.

De meeste chronische gezondheidsproblemen worden deels veroorzaakt of verergerd door slechte leefstijlgewoonten. Veel alcohol drinken, ongezond eten, weinig bewegen en slechte hygiëne zijn allemaal risico’s. Het is natuurlijk enorm frustrerend als je zo’n pijnlijke beenwond hebt die meerdere keren per week moet worden ingepakt. Maar de verantwoordelijkheid om hiermee om te gaan, ligt natuurlijk niet bij de verpleegkundige. Wel om die wond goed te verzorgen en de juiste voorlichting te geven.

Er ligt verantwoordelijkheid bij de cliënt. Want als je gaat ontbijten met gefrituurde frikandellen, kun je je voorstellen dat dit niet goed is voor de cholesterol. Of als je meer moet bewegen, maar de hele dag op je stoel blijft zitten. Als verpleegkundige weet ik dat er zoveel meer verbetering mogelijk is in deze gezondheidstoestand. Ik kan ideeën aanreiken en handvatten geven.  Als er totaal geen motivatie is en de ander niets wil oppakken, dan is het dweilen met de kraan open. Het is de verantwoordelijkheid van mij én de verpleegde om alles te doen ter voorkoming van een verslechtering van de beenwond.

Ik kom vaak tegen in de praktijk dat de motivatie voor een oplossing eenzijdig komt. Ik steek veel energie in het oplossen van andermans problemen, maar dat gaat nooit lukken als er geen motivatie is bij de cliënt.

Mag de ander problemen hebben?

Het is belangrijk dat de ander de motivatie of wens heeft om beter te worden; fysiek en/of mentaal. Als je succes wilt hebben met een stukje genezing, hulp en gezondheidsverbetering moet het initiatief bij de ander liggen. Het kan helpen om iemand een ander perspectief te laten zien. Op het moment dat mensen in de put zitten, is het donker. Je kunt als hulpverlener handvatten geven. Dan is het aan diegene om zichzelf af te vragen of hij of zij de motivatie heeft om hier iets mee te doen. Soms is iemand er nog niet aan toe om uit de put getrokken te worden. Misschien herken je dit wel bij iemand uit je eigen omgeving. Dat je denkt: o, maar dat is toch op die en die manier op te lossen? Dit is een oordeel over de situatie hebben. Dat iets goed of juist niet goed is. De uitdaging is om de ander daar in te kunnen laten zijn. Dat kan moeilijk zijn, zeker rondom rouw, verlies en heftige emoties.  

Wie draagt de verantwoordelijkheid van het probleem?

Veel mensen zullen niet zeggen: ‘Ik heb een probleem, los jij het maar op.’ Ik heb het niet in die woorden gehoord, maar vaak is het wel de energie die er speelt in situaties waarin je werkt met hulpverleners. Waarbij iemand anders de verantwoordelijkheid gaat dragen voor het helingsproces van de ander. 

En dat kan en mag nooit de bedoeling zijn!

 Dat is je energie weggeven en slecht voor jezelf zorgen. Het resultaat is dat je de ander niet eens op een dieper level ondersteunt. Het belangrijkste element van verbetering van de gezondheid is: wie draagt de energie? Met andere woorden is iemand daadwerkelijk gemotiveerd om iets aan te situatie te veranderen? 

Als de energie bij die ander ligt, kun je vragen verwachten als: ik loop hier vast en wil graag met jou een oplossing vinden. Of: ik weet niet hoe ik hieruit kom, maar ik wil graag verandering in deze situatie. Dan ligt het initiatief en de motivatie bij die ander.  

Als hulpverlener draag ik soms tijdens zo’n hulpvraag die energie een stukje mee, maar daarna geef ik die verantwoordelijkheid ook weer terug aan de ander. Door de verantwoordelijkheid terug te geven, maak je iemand enorm krachtig. De verantwoordelijkheid van de ander overnemen, gaat  ten koste van jouw energie en bovendien maak je de ander er juist kleiner mee. Het is vooral belangrijk waar de motivatie van de ander ligt. Zij moeten aangeven waar ze hulp of ondersteuning bij nodig hebben.

Levenseinde doula worden?

 In september 2022 start het volgende traject voor stervensgoed doula’s . Dit is een prachtig jaartraject, waarbij je ontdekt hoe we het beste uit het leven en sterven kunnen halen.  Deze training is vooral een heel mooi cadeautje aan jezelf. Maar ook een cadeautje wat je aan de ander kunt geven als je mensen bijstaat in dat laatste stukje van het leven. Er zijn slechts tien plekken beschikbaar. momenteel zijn de deuren voor de inschrijving nog gesloten voor deze training stervensbegeleiding. Heb je interesse? je kunt je via deze pagina aanmelden op de interesse lijst en je ontvangt als eerste de kans om je in te schrijven.